Wonderful Red Chair veya Red Wonderful Chair? İngilizce Sıfat Sıralaması Nasıl Yapılır?
Düzenin olmadığı bir dünya hayal et.
En basit faaliyetler dahi çok kötü başarısızlıkla sonuçlanabilir.
Giyinmeye başla.
Çoraplarından önce ayakkabılarını, gömleğinden önce kravatını veya iç çamaşırından önce pantolonunu giyemezsin.
Yani…yapabilirsin fakat çıldırmış biri gibi görünebilirsin ve kendini bu şekilde hiç de rahat hissetmeyebilirsin.
Öyleyse hayatta ne kadar büyük ya da küçük olsun bu gibi problemleri nasıl önleyebiliriz?
İşlerimizi doğru sırada yapmalıyız.
İster bu elbiselerimizi giymek ister İngilizce kelimeleri bir cümle içerisinde kullanmak olsun ilk olarak neyin geldiği, bir sonrakinin ne olacağını biliyoruz.
Order of adjectives yani İngilizce sıfat sıralaması özellikle dil öğrenenler için zor konulardan biridir.
Ancak kuralları öğrendikten sonra İngilizce cümle kurma ve bunları uygulama daha kolay olacak.
Bu yazıda, 10 basit adımla İngilizce sıfatları yerinde kullanmayı, sıfatların sıralanışını göstereceğiz.
Sırala! Adım Adım İngilizce Sıfat Sıralaması
Download: This blog post is available as a convenient and portable PDF that you can take anywhere. Click here to get a copy. (Download)
İngilizce Sıfat Sıralaması Nasıl Yapılır?
Çoğu İngilizce öğrenen, cümlelerine bir sıfat eklerken çok az sorun yaşamaktadır. Ancak birden fazla sıfat eklemeye kalktıklarında işler giderek karmaşık bir hal alıyor (aşağıda göreceğin gibi!). Konuşma ve yazılarında birden fazla sıfatı doğru bir şekilde eklemek seni hızlı bir şekilde daha akıcı hale getirecektir.
Position of an adjective yani bir sıfatın yeri ne tür bir sıfat olduğuna bağlıdır. Sıfat, ismin görünüşünü mü tanımlıyor? İsmin, niceliğini mi anlatıyor? İsmin, neden yapıldığından mı bahsediyor? Tüm bu faktörler sıfatın cümle içerisindeki yerini etkileyecektir.
İşleri daha karmaşık hale getiren ise pek çok native speaker dahi bu kuralların varlığından habersiz. Ana dilini konuşanlar, bir sıfatın bir başka sıfattan önce mi yoksa sonra mı geleceğini içgüdüsel olarak biliyorlar.
Bu makalede İngilizce sıfat türlerinin cümle içindeki sıralanışı, İngilizce sıfat sıralaması kurallarını, ele alacağız. İşte tekrar bakabilmen için sana sırayla her bir sıfat türünün listesi:
Quantity (nicelik), opinion/value (görüş/değer), size (boyut), temperature (sıcaklık), age (yaş), shape (şekil), color (renk), origin (köken), material (malzeme), purpose (amaç)
Şimdi tüm bu kategorilere daha yakından bakalım.
Sırayla 10 İngilizce Sıfat Türü
Kısaca adjective nedir, değinelim. Adjective, isimleri niteleyen kelime türü, sıfattır. Aşağıdaki sıfatların sıralaması bir parça esnek bir kuraldır – bazı istisnai durumlar olabileceğini göz ardı etme ve (Amerikan, İngiliz ve Avustralya gibi) farklı İngilizce türlerinde küçük değişimler olabilir.
Eğer şüphen varsa daha genel olan sıfatları ilk önce kullanarak ardından isimle ilgili daha detaylı bilgi veren sıfatlar ile devam edebilirsin.
Ana dilini konuşanların kullandığı gibi doğal bir şekilde bu kuralları öğrenmek istersen FluentU‘ya göz at. FluentU, kişiselleştirilmiş dil öğrenme deneyimine dönüşen film fragmanları, müzik videoları, ilham verici konuşmalar gibi daha fazlasının olduğu gerçek dünyadan İngilizce videolar sunuyor.
İngilizce konuşanların pek çok farklı bağlamlarda nasıl cümle kurduklarını duyacaksın – Videolar türe ve öğrenme seviyesine göre düzenlenmiş, bu sayede senin için faydalı olabilecekleri kolayca bulabilirsin. Daha iyisini de yapabilirsin, bilmediğin herhangi bir kelimenin anında anlamını ve telaffuzu görmek için alt yazıya tıklayabilirsin. Ayrıca öğrendiklerini aklında tutmana yardımcı olması için flaş kartlar ve alıştırmalar da var.
Sıfatların sıralanışını öğrenirken bir adamın kendini bir bir tarif ettiği bu oldukça komik videoya göz atabilirsin. Ücretsiz bir FluentU denemesi ile bütün video kütüphanesini inceleyebilirsin. Dilersen iOS ve Android cihazlarında da FluentU mobil uygulamasını kullanabilirsin.
1. Quantity – Nicelik
İngilizce cümle yapısı gereği bir ismin niceliğini niteleyen sıfatlar en başta gelir. Bunlar sayıları (one, 4.5, 100) veya many, several, few gibi sıfatları kapsar
Belirttiğin isim sadece bir tane ise tek bir nesne olduğunu göstermek için a kelimesini kullanabilirsin.
A chair
Bir sandalye
2. Opinion/Value – Görüş/Değer
Bu sıfatlar, isimle ilgili senin veya başkalarının nasıl bir fikre sahip olduğunu belirtir. Bunlar öznel terimlerdir. Wonderful (harika), unusual (olağandışı), annoying (can sıkıcı) veya delicious (lezzetli) gibi sıfatlar görüş / değer tanımlar.
Two wonderful chairs
İki harika sandalye
3. Size – Boyut
Bir ismin boyutunu tarif eden sıfatlar sıradakilerdir. Bu kelime dinleyiciye veya okuyucuya ismin ne kadar büyük veya küçük olduğunu anlatır. Large (büyük), huge (kocaman), tiny (küçük) ve mini (mini) gibi sıfatlar dahil olmak üzere çeşitli kelimeler bunları açıklamak için kullanılabilir.
Two wonderful little chairs
İki harika küçük sandalye
Buradaki istisnai bir durum ise “big” kelimesi dikkatini çekmiş olabilir, sıklıkla bir görüş/değerden önce gelir. Örneğin, “the big bad wolf” “The Three Little Pigs” hikayesinde bir karakterdir.
4. Temperature – Sıcaklık
Sıralamada bir sonraki sıfat eğer gerekli ise sıcaklık hakkında bilgi verir. Cold (soğuk), cool (serin), freezing (dondurucu), warm (ılık) veya hot (sıcak) sıcaklığı tanımlayabilir.
Two wonderful little cold chairs
İki harika küçük soğuk sandalye
5. Age – Yaş
Yaş bir sayı olmak zorunda değil. Yaş, ismin yaşadığı ve oluşturulduğu dönemi, zaman dilimini açıklayan kelimeler ile birlikte ifade edilebilir. Burada kullanılabilecek sıfatlar arasında new (yeni), young (genç), antique (antik) and prehistoric (tarih öncesi) sayılabilir.
Two wonderful little cold antique chairs
İki harika küçük soğuk antik bir sandalye
6. Shape – Şekil
Sıradaki sıfat şekli tanımlar. Angular (köşeli), round (yuvarlak) ve square (kare)
Two wonderful little cold antique square chairs
İki harika küçük soğuk antik kare sandalye
7. Color – Renk
Renkleri tanımlayan Brown (kahverengi), blue (mavi) veya silver (gümüş) gibi sıfatlara sıra geldi. Bu ayrıca saç ve kürk rengini de kapsar. Brunette (koyu renkli) ve blonde (sarı) gibi kelimeler bir insanın saçını veya bir hayvanın kürkünün rengini tanımlarken kullanılabilir.
Two wonderful little cold antique square red chairs
İki harika küçük soğuk antik kare kırmızı sandalye
8. Origin – Köken
Okuyuculara ve dinleyicilere ismin nereli olduğunu tanımlayan sıfatlar onun kökeniyle ilgilidir. Burada sayılabilecek sıfatlar arasında: American (Amerikalı), British (İngiliz), Dutch (Flemenk), Indian (Hindistanlı) veya Australian (Avusturyalı).
Two wonderful little cold antique square red American chairs
İki harika küçük soğuk antik kare kırmızı Amerikan sandalye
9. Material – Malzeme
Bu sıfatlar isim neden yapıldığını belirtir. Kullanılabilecek sıfatlara: wood (tahta), metal (metal), paper (kağıt), silk (ipek) veya rubber (lastik) sayılabilir.
Two wonderful little cold antique square red American wood chairs
İki harika küçük soğuk antik kare kırmızı Amerikan tahta sandalye
10. Purpose – Amaç
İsimden önceki son sıfat onun amacını niteler. Bu ismin ne için kullanılacağını açıklar. Örneğin, bir tennis ball tenis için kullanılır. Bir stirring spoon karıştırmak için kullanılır. Bir diving pool dalış için kullanılır. Ne demek istediğimizi ve mantığını anladın.
Two wonderful little cold antique square red American wood rocking chairs
İki harika küçük antik kare kırmızı Amerikan tahta sallanan sandalye
Neden Sıfatların Arasında Virgül Kullanmıyoruz?
Farklı kategorilerden birden fazla sıfat kullandığın zaman, yukarıda yaptığımız gibi cumulative adjectives, kümülatif (birikimli) sıfat, işlevi görürler. Kümülatif sıfatlar arasına virgül koymana gerek yok.
Ancak aynı kategoriden birkaç sıfat kullanırsan coordinate adjectives yani sıralama sıfatı olur. Sıralama sıfatlarının arasına virgül koyman gerekiyor ve bunları kullanırken belli bir sıraya göre yapmana gerek yok.
Örneğin:
The stupid, pointless, frustrating homework assignment.
Saçma, anlamsız, sinir bozucu ev ödevi
Bunların hepsi görüş/değer bildiren sıfatlar bu yüzden virgüle gereksinim duyarlar ve tekrar düzenlenebilirler.
The frustrating, pointless, stupid homework assignment
Sinir bozucu, anlamsız, saçma ev ödevi
Sıfatlar Uygun Bir Şekilde Nasıl Seçilebilir?
Ne düşündüğünü tahmin edebiliyoruz.
“A wonderful little cold antique square red American wood rocking chair” ağız dolusu bir ifade!
Bu yüzden çok fazla sıfat kullanmamak önemli. Okuyuculara ve dinleyicilere çok fazla sıfat kafa karıştırıcı bir mesaj veriyor. Bunun yerine her bir türün yerini öğrenmeye odaklan bu sayede böyle bir tanesine ihtiyacın olursa nereye koyacağını tam olarak bilirsin. İngilizce sıfat sıralaması ya da İngilizce gramer hatası da yapmamış olursun.
Şu örneğe bak:
A magnificent huge newly-opened blue American water swimming pool
Bir Harika kocaman yeni açılmış mavi Amerikan su yüzme havuzu
Bu sıfatların hepsi alakalı değil. Biliyoruz ki yüzme havuzları sudan yapılır ve mavi renklidirler.
Diğer taraftan ise sandalyeler çok çeşitli malzemelerden yapılabilir ve herhangi bir renk olabilir. Sandalyenin yapıldığı malzemenin türünü tanımlayan bir sıfat kullanmak, dinleyicilerin veya okuyucuların daha önce bilmedikleri bir şeyi onlara açıklar. Bu bilgi yararlıdır. Zihinde daha detaylı bir resim yapabilmek için ihtiyaç duyulur.
Genel bir kural olarak cümlene en açıklayıcı bilgiyi verecek yalnızca iki, üç veya dört sıfata odaklanmaya çalış. Birkaç sıfat seçtikten sonra yukarıda belirtildiği gibi sadece sıraya koy.
Three wonderful antique wood rocking chairs
Üç harika antik tahta sallanan sandalye
Four large brown American reclining chairs
Dört büyük kahverengi Amerikan uzanma sandalyesi
An antique Chinese chair
Antika bir Çin sandalyesi (İngilizce çeviri gereği sıralanış değişiyor)
Cold blue metal chair
Soğuk mavi metal sandalye
Öğrenmenin en iyi yolu denemektir! Ana dili olarak İngilizce konuşan kişilerin sıfatları nasıl sıraladığına daha yakından bak. Dikkatli bir şekilde dinle ve başkalarının kullandığını duyduğun tanımlayıcı ifadeleri kullanmayı dene. İngilizce sıfat sıralaması konusunda kendine meydan oku ve tüm yukarıdakiler ile ilginç İngilizce cümleler kurarak eğlen.