
İngilizce Doğru Yazım: İngilizcede Muhtemelen Hatalı Kullandığın 13 Sözcük… ve Bunları Düzeltmenin Yolu!
İngilizce “good” sözcüğünü nasıl kullanacağını bildiğini düşünüyorsun, değil mi?
Muhtemelen öğrendiğin ilk İngilizce sözcüklerden biridir, peki ama bu sözcüğü kullanma şeklin gerçekten İngilizce doğru yazım mı?
Muhtemelen sen de birçokları gibi bunun basit ve açık bir sözcük olduğunu varsayıyorsundur. Çok kolay.
Şimdi bir daha düşün.
“Good” aslında sadece İngilizce öğrencileri arasında değil, aynı zamanda anadil olarak İngilizce konuşanlar arasında da sıklıkla hatalı kullanılan bir sözcüktür.
Bu nasıl olabilir?
Eh, senin de fark etmiş olabileceğin gibi İngilizce çetrefilli bir dil. Gramer ve yazım kurallarında o kadar fazla tuzak var ki “good” gibi kolay gözüken sözcükler dahi karmaşıklıklara neden olabiliyor.
Elbette, bir dili öğrenmeye başladığın ilk zamanlarda hata yapmak kaçınılmazdır ve nihayetinde bu hatalarının farkına varmak becerilerini geliştirmene yardımcı olur. Bu ufak aksiliklerden ders çıkarmak kazandıran düşünce yapısıdır.
Ama diğerlerine göre daha fazla hataya neden olan bazı sözcükler bulunuyor. Bu yazıda yanlış kullanıyor olabileceğin sözcüklerin bazılarını fark etmene yardımcı olacak ve bunların İngilizce doğru yazım kurallarını sana göstereceğiz.
Ve bunlara “good” sözcüğü de dahil.
Download: This blog post is available as a convenient and portable PDF that you can take anywhere. Click here to get a copy. (Download)
Neden Bazı Sözcükler Sıklıkla Hatalı Kullanılıyor?
Dil öğrencilerinin şansına, İngilizce sözcükleri hatalı kullanmak son derece kolaydır. İşte İngilizce sözcük bilgisi öğrenirken ve bunları kullanırken göz önünde bulundurabileceğin sıkça yapılan bazı hatalar:
- Bir sözcüğü yanlış anlamak. Çoğu hatalı sözcük kullanımları bu kategori altında değerlendirilir. Konuşmacı bir sözcüğün bir anlama geldiğini zannederken aslında anlamı farklıdır.
Sözcükler birbirlerine benzedikleri zaman bu hata yapılabilir—örneğin, bazıları bu yazının devamında da göreceğin gibi “adverse” demek isterken bunun yerine “averse” der.
- Tekil isimler için çoğul isimler kullanmak. Bazı kuralsız çoğul isimler “s” takısı almaz ve bu da onların tekil isim gibi görünmelerine neden olur. Bunun sonucunda da bazı İngilizce öğrencileri bunları tekil fiillerle (“are” yerine “is” gibi) kullanır.
Örneğin, İngilizce doğru yazımı “the criteria are high” olacakken çoğu kişinin “the criteria is high” dediğini duyabilirsin. Gelecekte aynı hataya düşmemek için ikinci cümlede “criterion” (bu ismin tekil hali) kullanmalısın.
- Aynı şekilde yazılan farklı sözcük türlerini birbirine karıştırmak. Bazı isim ve fiiller aynı yazılışa sahip olmalarına rağmen tamamen farklı anlamlara gelirler. Örneğin, “object” sözcüğü bir fiil olarak “to disagree; express disapproval; protest” anlamlarına gelir. Bir isim olarak “object” sözcüğü ise bir nesne ya da şeyi ifade eder.
Yanlış: I objected when she took my phone without asking. But she did not listen to my object and took it again the next day.
Doğru: I objected when she took my phone without asking. But she did not listen to my objection and took it again the next day.
- Bir sıfat yerine zarf kullanmak ya da tam tersi. Sıfatlar ve zarflar birbirlerine benzer anlamlara sahip olabilirler ama farklı gramer yapılarında kullanılmaktadırlar. Örneğin, “I ran quickly” diyebilirsin ama “I ran quick” diyemezsin, çünkü “quick” bir sıfattır ve bir fiili değiştiremez (sıfatlar isimleri değiştirir).
Bu hatanın en meşhur örneği, “well” ve “good” sözcüklerinin birbirlerine karıştırılmasıdır. “Well” bir zarftır ve bir fiili tanımlar. “Good” ise bir sıfattır ve bir isme eşlik eder. İnsanların “I feel good today” dediğini sık sık duyabiliriz ama aslında “I feel well today” demeleri gerekir.
Hatalı Kullanılan Sözcükler ve Bunların İngilizce Doğru Yazımları
Umarım bu noktaya kadar sıkça karşılaşılan İngilizce sözcük ve gramer karışıklıklarını daha iyi görmeye başlamışsındır.
Bununla birlikte, buraya kadarki bölüm, her zaman doğru sözcüğü doğru şekilde kullanmanı sağlamayacaktır. Bunun nedeni ise her dil gibi İngilizcenin de her zaman değişiyor olmasıdır. Nesilden nesile sözcükler anlamlarını değiştirir ya da yeni sözcükler ve sözler (“emoji” ya da “post-truth” gibi) ortaya çıkar. Ve anadil olarak İngilizce konuşanların da hatalar yaptığını unutma—ve bazen de bu hatalar nihayetinde doğru olarak kabul görmeye başlar!
Bütün bunlar İngilizce dil öğrencisi için iç sıkıcı olabilir. Burada önemli olan şey gramer kuralları ve sıkça yapılan hataların bilincinde olmak ve aynı zamanda güncel İngilizce kullanımları takip etmektir. Takip eden İngilizce doğru yazım ipuçları ile bu yolda ilerleyeceksin:
- İnternette eleştirel davran. İnternetin ortak dili İngilizcedir. Her seviyeden ve farklı ülkelerden kişiler arasında sayısız diyalog geçer ve hatalı sözcük kullanımları yaygındır. İnternette her şeyi bulabilirsin; imla hatalarından zayıf gramer yapısına ve yersiz deyim kullanımına kadar.
Ayrıca, herkes fikirlerini internette paylaşabildiği için çeşitli mecralardaki yazıların kalitesi büyük farklılıklar gösterir. Bir şeyin orada olması, o şeyin doğru olduğu anlamına gelmez. Çevrimiçi forumları okuduğun ve buralarda yazdığında her zaman eleştirel yaklaş! Bu da bizi bir sonraki noktaya götürüyor…
- Yanında iyi bir sözlük bulundur. Şüpheye düştüğün zaman sözcüklerin anlamlarına bakmak için iyi bir sözlük kullan. Oxford, Cambridge, Macmillan ya da Merriam-Webster gibi bir yayımcının kaynak kitabı da çevrimiçi sosyal etkileşimler denizinde iyi bir çapa olacaktır.
Her zaman yanında büyük ve ağır bir sözlük taşıman da gerekmez; her yerden, her zaman kolay erişim için bu harika sözlük uygulamalarına bir göz at.
- Güvenilir bir kaynaktan öğren. Sözcüklerin kaliteli kitaplar, kompozisyonlar ve makalelerde nasıl kullandığına dikkatini ver. haber ve gündem yazıları için The New Yorker, The Washington Post or The Guardian kullanabilirsin.
Bunlar, resmi ve doğru İngilizce kullandıklarına güvenebileceğin, bu iş için görevlendirilmiş editörleri olan yayınlardır (tabi, arada sırada hatalar görmek de mümkündür!). Bulabileceğin çok daha fazlası var! İşte bazı harika okuma kaynakları.
- Yazarken imla ve gramer kontrol araçları kullan. Herkesin bir kör noktası olabilir. Belki de anlamlarını tam olarak çıkartamadığın sözcükler vardır. Ya da belki de sürekli birbirine karıştırdığın sözcük çiftleri. Bu sorunları kendin belirlemek zor olabilir ama bunu her zaman senin yapman gerekmez.
Microsoft Word ya da diğer sözcük işlem programları kullanarak yazdığın zaman her zaman imla ve gramer kontrol özelliğini açık tut. Eğer bir hata birkaç defa yapılırsa bu kör noktalardan biri olabilir. Bu sözcüğü bir daha konuşurken ya da yazarken kullandığın zaman bunun bilincinde olmayı kendine hatırlatmalısın.
İmla kontrol araçlarının her zaman mükemmel olmadığını unutma. Bunları, sana yapmış olabileceğin potansiyel hataları görmende yardımcı olan araçlar olarak görmeye çalış.
- Hatalı kullanılan sözcüklerden bir liste hazırla. Diyelim ki sözcük işleme uygulamanı kullanarak geçen iki hafta sonunda birkaç hatalı kullanım tespit ettin. Bu harika bir başlangıç! Hatalı kullanmamaya dikkat etmen gereken sözcük listeni hazırlamak için bunları ve İngilizce doğru yazımlarını not al. Okurken emin olamadığın sözcükler için de aynısını yap. İngilizceni geliştirirken bu listeye sözcükler eklemeye devam et.
Bu sözcükleri fark etmiyorsan ve onları aktif bir şekilde düzeltmeye çalışmıyorsan onların üstesinden gelemezsin!
İngilizcede Sıkça Hatalı Kullanılan Sözcükler: Neden Hatalı Kullanıyoruz ve İngilizce Doğru Yazımları
1. Adverse
Doğru kullanım: “olumsuz” ya da “kötü” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “hazzetmeyen” ya da “muhalif” anlamına gelen “averse” sözcüğü ile karıştırılır.
Many drugs have adverse side effects; therefore, some people are averse to taking drugs when they have minor symptoms.
2. Compelled
Doğur kullanım: “bir şeyi yapmaya mecbur edilmiş” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “bir şeyi isteyerek yapmak” anlamında.
He was compelled to apologize after stealing his brother’s toys; his parents said he would be punished if he did not.
3. Data
Doğru kullanım: çoğul bir isim olarak çoğul fiil çekimleri ve çoğul niteleyiciler alır (“many,” “a few,” “these” gibi). Bu sözcüğün tekil hali “datum” olmaktadır.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: tekil bir kitle ismi olarak. (Bununla birlikte, bunun yaygın bir hata olduğunu ve anadili İngilizce olan kişilerin dahi bu hatayı yaptıklarını ve günlük konuşmalarda kabul edilebilir olduğunu unutma.)
You cannot draw a conclusion from one single datum when many of the other data indicate the opposite.
4. Effect (ve Affect)
Doğru kullanım: bir isim olarak “etki” ya da “sonuç” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: fiil olarak “etkilemek” anlamında (bu anlamda kullanılacak fiil “affect” olacaktır).
Jack London’s fiction had a big effect on my writing style. His books affect the way I approach a topic, especially if it has a nature theme.
5. Hone (ve Home In)
Doğru kullanım: “geliştirmek” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “hedeflemek veya nişan almak” ya da “bir hedefe odaklanmak” anlamına gelen “home in” ile karıştırılır.
As she hones her writing skills, she wishes to home in on a successful career as a copywriter.
6. Complementary
Correct usage: “tamamlayıcı; başka bir şey ile eşleşen ya da onu dolduran” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “övgüye değer” ya da “ücretsiz” anlamlarına gelen “complimentary” sıfatıyla karıştırılır.
She got a sun hat as a complimentary gift from the beach resort. Her outfit now has several complementary accessories.
7. Practice
Doğru kullanım: bir isim olarak “bir profesyonelin yaptığı iş ya da bürosu/muayenehanesi” ve bir fiil olarak “bir aktiviteyi düzenli olarak yapmak” anlamlarında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: sadece İngiliz İngilizcesinde “practice” fiilinin yazılışı olan “practise” ile karıştırılır ve hiçbir zaman bir isim olarak kullanılmamalıdır.
As if having a law practice is not busy enough, he practices speaking Mandarin every day.
8. Travesty
Doğru kullanım: “garip bir taklit; bir çarpıklık ya da tam bir yanlış beyan” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “bir trajedi” anlamında.
Much of the hatred in the world comes from the travesty of the true purpose of religions, created to benefit the ruling class.
9. Simplistic
Doğru kullanım: “naif; saf; aşırı basitleştirilmiş” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “basit; karmaşık olmayan” ve hatta “memnun edici derecede basit” anlamında.
His simplistic answer suggested that he did not study the material thoroughly, even though it covered a very simple topic.
10. Verbal
Doğru kullanım: “yazılı ya da sözlü olmak üzere sözcüklerle ilişkili” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “sözlü; oral” anlamında.
In the game, you are only allowed to use visual cues, not verbal ones.
11. All together
Doğru kullanım: “hepsi bir yerde” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “bütünüyle” anlamına gelen “altogether” ile karıştırılır.
It is great to be all together as a family during the holidays. We are going to have an altogether amazing time.
12. Borne
Doğru kullanım: “taşınan” anlamında. Bu sözcük “to bear” fiilinin dili geçmiş zaman çekimidir.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “yaşamına başlamış” (“born” gibi) anlamında.
The loss of her childhood dog is one of the great sorrows she has borne.
13. Disinterested
Doğru kullanım: “yansız; tarafsız” anlamında.
Nasıl sıkça yanlış kullanılır: “ilgisiz” (“not interested”) anlamında.
The people on the jury need to be disinterested in order to ensure justice.
Yazarken ve okurken bu hatalı kullanılan sözcüklere ve İngilizce doğru yazımlarına dikkat edersen kısa sürede anlaşılır ve doğru İngilizce kullanmaya başlayacaksın!