İngilizce Çoğul İsimler Nasıl Oluşturulur: 6 Basit Kural (Örnekler ve İstisnaları ile)
Sadece bir kitapçı bulunan bir şehirde yaşadığını düşün.
Kitapçı dükkanındaki tek rafta sadece bir kitap var.
Acıktığın zaman şehirdeki tek restoranına gitmek için sokakta yürüyorsun. Tuhaf bir şekilde menüde sadece bir çeşit hamburger var. Bunu sipariş etmekten başka şansın yok.
Daha sonra İngilizce dersine giriyorsun ve bu sene bu dersi alan tek öğrencinin sen olduğunu görüyorsun.
Her şeyden sadece bir tane olsaydı hayat sence de sıkıcı olmaz mıydı!
Ama korkmana gerek yok çoğul isimler günü kurtaracak!
Gerçek hayatta yaşadığın şehirde kitapçılarda sıra sıra raflar ve alabildiğine uzanan kitaplar bulunur. Acıktın mı? H iç sorun değil. Şehrin sokaklarında yürüdüğün zaman karşına fast food restoranları ve istemediğin kadar çok çeşitli hamburgerler çıkar. Daha sonra İngilizce dersine girdiğin zaman sınıf dünyanın her yerinden öğrenciler ile dolu olacaktır.
İşte böylesi kulağa daha mantıklı geliyor.
Bu çoğul isimlere gerçekten de ihtiyacımız var, değil mi? Çoğul isimler hayatı çok daha ilginç hale getiriyor.
Peki bu gizemli çoğullar nedir ve İngilizce çoğul isimler nasıl kullanılır? İsimleri çoğul hale getirmek için gerekli altı imla kuralına geçmeden önce çoğullara kısaca bir göz atalım. Her bir kural için isimlere bazı yaygın kullanılan örnekler vereceğim ve bilmen gereken önemli istisnaları belirteceğim.
Senin görevin ise daha fazla İngilizce çoğul isimler bulmak ve bunları her bir kuralın listesine eklemek olacak. Bunu İngilizceni geliştirirken kullanmaya devam edebileceğin bir İngilizce çoğul isimler kaynak rehberi olarak kullan.
Download: This blog post is available as a convenient and portable PDF that you can take anywhere. Click here to get a copy. (Download)
İngilizce Çoğul İsimler Nasıl Kullanılır?
İngilizce tekil isimler tek bir kişi, şey, yer ya da fikri ifade eder. İngilizce çoğul isimler ise birden fazla kişi, şey, yer ya da fikri ifade eder.
Türkçede de böyle değil mi? Her ikisi için aynı sözcükleri kullansaydık ne olurdu?
Bazı dillerde tekil ve çoğul arasında hiçbir gramer ayrımı bulunmamaktadır. Ama İngilizcede isimleri çoğul yapmak için bazı ufak değişikliklere başvururuz.
Bir ismin tekil ve çoğul hali arasındaki fark, o ismin okunuşuna yansır. Aşağıda da göreceğin üzere bir ismi tekilden çoğula dönüştürmek için kullanılan çok sayıda imla kuralı bulunmaktadır. İsimlerin çoğul ve tekil hallerinin telaffuzları genellikle küçük farklılıklara sahiptir.
Birçok İngilizce kuralında olduğu gibi belirli İngilizce çoğul isimler için uygulanan istisnalar bulunmaktadır. İlginç olan diğer şey ise bazı isimlerin her zaman çoğul, bazılarının her zaman tekil olması ve bazılarının da tekil ve çoğul hallerinin aynı görünmesidir.
Bunun şu anda kafanı karıştırabileceğini biliyorum. Ama bunu senin için basit bir şekilde anlatmaya ve her bir kuralı açıklamaya çalışacağım. Aşağıdaki liste sana bildiklerini tekrarlamakta da referans olacaktır.
İngilizce çoğul isimler ile ilgili bu kuralları gerçek dünyaya uygulamak için FluentU en ideal seçenek.
FluentU özgün İngilizce müzik videoları, film fragmanları, komik YouTube klipleri sunuyor—ve hepsi interaktif altyazılar ve eğlenceli testler gibi dil öğrenme araçları ile destekleniyor. İngilizce gramer öğrenmenin eğlenceli ve doğal bir yolunu sunuyor; ders çalıştığını dahi düşünmeyeceksin. En iyisi ise iOS ve Android uygulamaları ile istediğin her zaman çalışabilecek olman.
İngilizce Çoğul İsimler Nasıl Oluşturulur: 6 Basit Kural (Örnekler ve İstisnaları ile)
1. Ne Zaman -s Eklenir
Çoğu kurallı İngilizce isim için bu ismin sonuna -s harfini eklemek yeterlidir. Sence de kolay değil mi?
İşte buna bazı sık kullanılan örnekler:
dog → dogs
car → cars
apple → apples
Ayrıca, öğrenmeyi daha da kolaylaştırmak için grup halinde öğrenebileceğin bazı belirli sözcük kategorileri (…ve ne yazık ki bazı istisnalar) de bulunuyor.
-th ya da -ph ile Biten İsimler
Bir isim -th ya da -ph ile bitiyorsa, yukarıdakiler gibi bu ismin sonuna -s eklemek yeterli olacaktır.
mouth → mouths
photograph → photographs
-o ile Biten İsimler
-o harfiyle biten isimler için genel kural bu sözcüğün sonuna -s eklenmesidir.
Bunun bazı sık kullanılan örnekleri şunlardır:
photo → photos
taco → tacos
piano → pianos
İstisna: Yerine -es Ekle
Bu kuralın istisnası, -o harfi ile biten sözcüklerin sonuna -es eklenmesidir. Burada herhangi katı gramer kuralı bulunmamaktadır, dolayısıyla bu sözcüklerle karşılaştığında onlara dikkat et ve ezberlemeye çalış.
potato → potatoes
tomato → tomatoes
hero → heroes
cargo → cargoes
-f ya da -fe ile Biten İsimler
-f ya da -fe harfiyle biten isimler için genel kural bu sözcüğün sonuna -s eklenmesidir.
İşte bazı sık kullanılan örnekleri:
roof → roofs
giraffe → giraffes
İstisna: Yerine -ves Kullan
Bu kuralın istisnası ise -f ya da -fe ile biten isimler için -s eklemek yerine, -f ya da -fe atılarak -ves eklenmesidir.
İşte hatırlamak isteyeceğin bazı sık kullanılan örnekler:
leaf → leaves
knife → knives
-on ile Biten İsimler
-on ile biten çoğu isim için sözcüğün sonuna -s eklenir.
lemon → lemons
canyon → canyons
salon → salons
İstisna: Yerine -a Kullan
-on ile biten belirli isimlerde -on atılır ve bunun yerine sözcüğün sonuna -a eklenir.
Bu istisna ile muhtemelen o kadar sık karşılaşmayacaksın ama bunu bilmek yine de önemlidir—özellikle de akademik ya da bilim çalışmaları için İngilizce kullanıyorsan bu sözcükleri kullanman gerekebilir:
criterion → criteria
phenomenon → phenomena
2. Ne Zaman -es Eklenir
Bazı İngilizce çoğul isimler her zaman -es ile biter.
Sonunda -s, -x, -z, -sh ya da -ch Bulunan İsimler
-s, -x, -z, -sh ya da -ch harfleri ile sonlanan isimler için ismin sonuna -es eklenir.
İşte bunlara bazı örnekler:
bus → buses
box → boxes
buzz → buzzes
wish → wishes
watch → watches
-is ile Biten İsimler
Burada çoğul hale getirmek için -es gereklidir ve bu ek ismin tekil haline eklenir.
-is ile biten isimler için -is eki atılır ve yerine -es eklenir.
Şimdi bazı sık kullanılan örnekler görelim:
axis → axes
oasis → oases
crisis → crises
3. Ne Zaman -ies Eklenir
Çoğul halini elde etmek için -ies eklenen sadece bir sık kullanılan sözcük tipi bulunmaktadır. Bununla birlikte, aşağıda göreceğin üzere bu kuralın önemli bir istisnası bulunmaktadır.
-y ile Biten İsimler
-y harfiyle biten isimler için genel kural olarak -y harfi atılır ve yerine-ies eklenir.
fairy → fairies
candy → candies
dummy → dummies
İstisna: Sadece -s Ekle
İyi haber! Bu istisnayı ne zaman kullanacağını hatırlamanın aslında kolay bir yolu bulunuyor. İsmin tekil halinde -y harfinden önce gelen bir ünlü harf ara.
Eğer -y harfinden önce bir ünlü harf gelmişse işin kolay. İsme sadece -s eklemek yeterlidir.
way → ways
monkey → monkeys
toy → toys
guy → guys
4. Ne Zaman -i Eklenir
İşte sadece bir çeşit sözcük için bilmen gereken başka bir kolay kural.
-us ile Biten İsimler
-us ile biten belirli isimlerde -us atılır ve bunun yerine sözcüğün sonuna -i eklenir.
Bunun sıkça kullanılan örnekleri:
fungus → fungi
cactus → cacti
stimulus → stimuli
5. Ne Zaman İsim Değiştirilmez
Daha önce de belirttiğimiz üzere, farklı tekil ve çoğul yazılışları olmayan bazı sözcük tipleri bulunmaktadır.
Tekil ve Çoğul Hali Aynı Olan İsimler
İşte kolay bir kural! Tekil ve çoğul halleri tamamen aynı olan bazı sözcükler bulunuyor.
Bunun sıkça kullanılan örneklerini aşağıda bulabilirsin. Bu sözcüklerin birçoğunun biyoloji veya hayvanlar ile ilgili olduğunu fark edeceksin.
sheep
deer
fish
species
Tekil Hali Olmayan İsimler
Ve tekil hali olmayan isimler karşımıza çıkıyor. Yani her zaman çoğul anlam taşıyan isimler. Bu nedenle de bu isimlerin tekil halini öğrenmen gerekmiyor, çünkü bu halleri mevcut değil.
Genel anlamda, bu isimlerin çoğunun bir ikincisi bulunmaktadır. Ama bu söylediğimin her zaman geçerli olacağını varsaymamak önemlidir.
Bunların örneklerini giyim terimleri arasında görmek mümkündür:
scissors
shorts
pants (or: trousers)
jeans
Çoğul Hali Olmayan İsimler
Bu isimlere kitle isimleri de denmektedir. Bu isimlerin belirli çoğul halleri bulunmamaktadır. Tipik olarak sıklıkla grup halinde kullanılan isimler ya da soyut kavramlardan oluşmaktadırlar. Örneğin:
livestock
news
slang
bravery
love
money
6. İsmin Kuralsız Hallerini Ne Zaman Hatırlamalı
Eğer bir süredir İngilizce öğreniyorsan herhangi belirli forma uymayan ya da herhangi kuralı takip etmeyen bazı özel durumlar olduğunu biliyor olmalısın. Burada şimdiye kadar hakkında konuştuğumuz tüm çoğul yazım kurallarını ihlal eden kuralsız isimleri göreceğiz.
Evet, kuralsız isimler çocuk parkında kaydıraktan kaymak yerine kaydırak kısmından yukarı tırmanan çocuklar ya da salıncak üzerinde oturmak yerine üzerinde ayakta duran çocuklar gibidir.
Diğer herkesten farklı davranırlar ve bu da onları bu kadar ilginç yapan şeydir.
Şimdi bunun bazı örneklerine bakalım:
child → children (“childs” değil)
mouse → mice (“mouses” değil)
man → men (“mans” değil)
woman → women (“womans” değil)
die → dice (“dies” değil)
Kuralsız isimlerde hiçbir kural olmadığını söyleyebiliriz. Gördüğün gibi bunlara yukarıdaki herhangi kuralı ve istisnayı uygulamak mümkün değildir. Dolayısıyla da burada yapabileceğin tek şey gözlerini kapatman ve bunların çoğul halini ezberlemektir.
Umarım artık İngilizce çoğul isimler senin için daha anlaşılır bir hal almıştır ve onları doğru yazabilirsin. İngilizce çoğul isim kurallarına alışmak zaman alabilir ve bu son derece doğaldır. Bunları daha hızlı öğrenmek için bu kuralları yazdır ve gerektiğinden bakmak için yakınlarında bulundur. Kısa sürede İngilizce çoğul isimler senin için çocuk oyuncağı olacak. Bol şans!