
17 İpucu ile Kolaylıkla İngilizceni Geliştir
İngilizce becerilerinle hava atmaya hazır mısın?
Hayır mı? Daha değil mi?
Azar azar başlayıp dilini geliştirmeye ne dersin?
İngilizce öğrenme yolculuğunun hangi noktasında olursan ol dilini geliştirmek her zaman aklındadır. Ve öyle de olmalı!
Dilini geliştirmek ise İngilizce bilgini artırmak anlamına geliyor. Yani tam dil yetkinliğine doğru adım adım ilerlemek.
İngilizce kurslarına giderek, internette İngilizce öğrenerek ya da yoğunlaştırılmış programlarla İngilizceni büyük ölçüde geliştirebilirsin. Ayrıca, en sevdiğin araçları ve uygulamaları her gün kullanabilirsin. Bunların büyük yardımları olacaktır!
Peki ya küçük şeyler? Dil öğrenme ve iletişim şeklinde küçük değişiklikler yapmak bu yolculukta büyük bir fark yaratabilir.
İngilizceni geliştirmek konuşma, yazma ve dinleme becerilerin üzerine odaklanmak demektir ama bunun zor olması gerekmez. İngilizceni nasıl geliştireceğini—kolaylıkla—bulmak için okumaya devam et!
17 İpucu ile Kolaylıkla İngilizceni Geliştir
Download: This blog post is available as a convenient and portable PDF that you can take anywhere. Click here to get a copy. (Download)
İngilizce Konuşma Becerilerini Geliştirmek
İngilizce konuşan kişilerle iletişim kurmana imkan tanıdığı için İngilizce konuşmak eğlencelidir. Ama aynı zamanda kolay da değildir! İngilizce telaffuz diğer dillerden oldukça farklıdır ve birbirinden farklı telaffuz edilen birçok sözcük vardır! O halde telaffuzunu nasıl geliştireceksin?
1. Telaffuzu kolay olmayan İngilizce sözcükleri parçalara ayır.
Uzun İngilizce sözcükler gözünü korkutabilir ama bunlara daha yakından bakacak olursan bunları parçalara ayırabileceğini görürsün. Bu parçaların telaffuzu genellikle kolaydır ve kulağa daha tanıdık gelirler. Örneğin:
- Wholesome = whole + some
- Antiestablishment = anti + establish + ment
- Psychotherapy = psycho + therapy
Yapman gereken tek şey bunları ayrı ayrı telaffuz etmeye çalışmak ve daha sonrada yeniden birleştirmektir. Burada püf noktası ise parçalarını nasıl telaffuz edeceğini bildiğin için uzun bir sözcüğü nasıl telaffuz edeceğiniz zaten biliyor olmandır! İngilizce sözcükleri telaffuz etme yeteneğini genel anlamda özgüvenle ve çaba sarf etmeden geliştirirsin.
2. Seni zorlayan harf kombinasyonlarıyla alıştırma yap.
Uzun bir sözcükte telaffuz edemediğin bir harf kombinasyonu varsa bunda takılırsın. Bunu geliştirmenin bir yolu ise bu harf kombinasyonlarını ayrı ayrı çalışmayı alışkanlık haline getirmektir.
- Örneğin, beautiful sözcüğü birçok ünlü harf içerdiği için telaffuzu zor bir sözcüktür: b-eau-t-i-f-u-l. Dilin dönmeyebilir. Ortadaki /u/ odaklanmalı ve bunu gerektiği kadar tekrarlamalısın.
- Başka bir örneği ise sıklıkla t olarak telaffuz edilen th kombinasyonudur. The sözcüğünün okunuşu kolay olabilir ama thorough öyle değildir. Dilini bu tuhaf th kombinasyonunu söylemeye alıştırmalısın.
Son derece istisnai bir durum olduğu için her ses ya da harf çifti seni zorlayabilir. Burada önemli olan bunları tanıman ve bunlara alışmak için kendine yeterli zamanı vermendir. Bu rehberde İngiliz dilinde bulunan diğer zorlayıcı harf kombinasyonlarının bir listesini bulacaksın.
3. Zor sözcükleri yüksek sesle tekrarla. Sonra yine tekrarla.
İngilizce sözcükleri doğru şekilde telaffuz etme olasılığını artırmak için bunları birçok defa yüksek sesle söylemen gerekir. Her seferinde üzerine odaklanmak için birkaç sözcük seç ve bunları yavaşça ve mümkün olduğunca çok tekrarla.
Sözcükleri yüksek sesle tekrarlamak kendini bunları söylerken duymaya da alışmanı sağlar. İlk başta kulağa doğru gelmeyebilir ama kısa sürede en zorlu İngilizce sözcükleri dahi telaffuz etmeye alışacaksın.
Pratik yapmak sana yardımcı olacak tek şeydir. Başkalarının ne düşüneceğinden endişelenmemek için bu egzersizi yalnız başına yapmak en iyisidir!
4. Bilmediğin sözcükler için Google Çeviri’nin Dinle özelliğini kullan.
Daha önce hiç duymadığın sözcüklerle karşılaştığında Google Çeviri en iyi dostundur! Bu sözcüğün çevrilmesine ihtiyacın olmasa da onu soldaki Google Çeviri kutusuna yaz. Aşağıda bir mikrofon ve klavye sembolünün yanında bir ses sembolü belirdiğini göreceksin. Ses sembolüne bastığın zaman otomatik ses kaydı bu sözcüğü senin için okur.
Bu özellik Dinle olarak adlandırılmıştır ve İngilizce dil öğrencileri için son derece olumludur. Google Çeviri’nin Dinle özelliği diğer dillerde her zaman o kadar da şahane değildir ama İngilizce için her zaman tercih edilebilir. (Not: Sözcükleri telaffuz etmekte kullanılan yazılım bunu standart Amerikan aksanıyla yapar.)
5. Başkalarının sana yabancı olan sözcükleri nasıl telaffuz ettiğini dinle.
Bir sözcüğün nasıl telaffuz edildiği hakkında hiçbir fikrin yoksa ve bu sözcüğü başka bir kişi konuşma sırasında söylemek üzereyse o kişiyi dikkatle dinle. Dikkatle dinlemek, İngilizce anlama ve konuşma becerilerini kesinlikle artırır.
Bir sözcüğün nasıl telaffuz edildiğini duyduktan sonra bu sözcüğü tekrarlamaktan korkma. Düşünecek olursan bunun aslında İngilizcedeki her sözcüğün telaffuzunu öğrenmekte kullandığın yöntem olduğunu göreceksin.
6. Bir sözcüğü nasıl telaffuz edeceğini bilemiyorsan tahmin yürüt!
Bir şey söylemen gerektiği ama kendini bunu nasıl telaffuz edeceğini bilmediğin bir durumda bulduğun oldu mu? Bu hepimize olur! Sınıfta bir şey okuman istenebilir. Belki de tuhaf bir isme sahip (Leicestershire gibi) bir yer için yol tarifi alman gerekiyordur.
Evet, bunu yapmak insana sıkıntı verebilir. Cesaretini topla ve tahmin yürüt! Eğer bunu yanlış telaffuz edersen birisinin seni düzeltmesi olasıdır. Eğer kimse seni düzeltmezse bu sözcüğü not al ve daha sonra yalnız başına pratik yap. İşte böylece gelişimini devam ettirebilirsin.
7. Yüksek sesle söyle.
Yüksek sesle söylemek ile kastedilen, karşındaki kişinin seni anlaması amacıyla sözcükleri net ve anlaşılır şekilde telaffuz etmektir. Yüksek sesle telaffuz etmek, aksanın fark etmeksizin (aksan konusuna aşağıda değineceğiz!) başarıyla İngilizce konuşmakta önemli bir role sahiptir.
Bazen anadili İngilizce olan kişiler dahi yeterince açık bir telaffuza sahip değildir. Sadece biraz pratik yapmayı gerektirir. Konuşurken dengeli bir şekilde nefes alıp ver, ses tonunu belirle ve sana sorun yaşatacağını bildiğin sözcüklerin her hecesini telaffuz etmek için zaman ayır. Bunu aceleye getirmemek, doğal bir şekilde ve çaba harcamadan konuşmana yardımcı olur.
8. Aksanın hakkında endişelenmeyi bırak!
Büyük ihtimalle İngilizce konuşma becerilerini geliştirmek için en önemli ipucu aksanın hakkında endişelenmeyi bırakman olacaktır! Herkesin bir aksanı var. Anadili İngilizce olan kişilerin bile! Bölgesel İngilizce aksanları gerçektir ve Amerikan, İngiliz, Avustralya, Güney Afrika İngilizceleri ve birçok diğerleri arasında farklar olduğunu belirtelim.
Bir şeyi yanlış telaffuz edebilirsin. Takılabilirsin. Aksan büyük bir fark yaratmaz ve kimse buna aldırmaz. 7. ipucunu takip ettiğin ve sözcükleri açık bir şekilde telaffuz ettiğin sürece hiçbir sıkıntı yaşamazsın! Kendini geliştirdikçe aksanın İngilizceye daha da yaklaşır ve sadece daha fazla konuşarak bunu geliştirebilirsin, haydi durma.
Yazılı İngilizce Becerilerini Geliştirmek için İpuçları
İngilizce konuşmak belki de İngilizce dil öğrencileri için en zor şeydir, ama yazma becerilerini geliştirmeye odaklanmanın önemi konuşmaktan daha az değildir. İşte dil seviyen fark etmeksizin yapabileceğin şeyler!
9. Gramer bilgilerini düzenli olarak tazele.
Ne yazık ki İngilizce gramer kuralları da tıpkı öğrendiğin diğer bilgiler gibidir: bu bilgiyi zaman zaman tazelemezsen onu unutursun. Eğer sık sık İngilizce yazıyorsan birçok gramer kuralı her zaman aklındadır. Ama bazıları da aklında olmayabilir. Bu son derece normal! Yapman gereken tek şey tercih ettiğin gramer ders kitabını eline almak ve bunu her iki haftada bir ya da ayda bir kere gözden geçirmektir.
İngilizce sözlük bilgisi veya argonun aksine İngilizce gramer kuralları değişmez. Bu da grameri yavaş yavaş daha iyi anlamanı ve genel anlamda İngilizce yazma kaliteni geliştirmeni sağlar.
10. Sıkça rastlanan hataları belirlemek için önceki yazılarını gözden geçir.
Ne gibi gramer kurallarını tekrarlaman gerektiğinden emin değilsen geçmişte yazmış olduğun yazılara bak. Bunlar yapmış olduğun İngilizce ödevler, yazdığın kompozisyonlar, arkadaşlarına yazdığın mektuplar ya da mesajlar olabilir.
Bunları okurken onları başka birisi yazmış gibi düşün ve gramer hatalarını bulmaya çalış. En azından birkaç hata bulacaksın. Yine bu da normaldir! Bunlar üzerinde çalış. Hataları düzelt ve buna karşılık gelen gramer kuralını belirle. Bu gramer alanlarına odaklanman faydalı olabilir. Ne yazarsan yaz aynı hatayı tekrar yapmama ihtimalin daha yüksektir!
11. Her gün ve eğlenceli bir şekilde İngilizce yazma alıştırması yap!
Arkadaşların ve ailenle iletişimde kalmana imkan tanıyan tüm eğlenceli teknoloji ve mobil uygulamaları düşün. İngilizce yazma becerilerini geliştirmek için neden e-posta veya mesajlaşma kullanmayasın?
Teknoloji ile kendini geliştirmenin yolu pratik yapmaktan geçer. Şunları yapmana imkan tanıyan kısa ve eğlenceli şeylere odaklan:
- İngilizce konuşan arkadaşlarına e-posta yaz
- en yakın arkadaşlarına İngilizce mesajlar gönder
- İngilizce tweet gönder
- istersen yazdıkların hakkında başkalarının yorumunu al ya da kendi başına gramer çalışmak için yazdığın bir yazıyı birkaç gün sonra (10. İpucunda olduğu gibi) gözden geçir
Tarayıcına Grammarly uygulamasını kur. Bu uygulama, e-posta yazarken, sosyal medyada yorum bırakırken ya da herhangi diğer çevrimiçi yazma faaliyetinde yaptığın gramer ve imla hatalarını sana gösterir. Bu, bilgisayarında zaten yapmakta olduğun şeyleri yaparken gramer öğrenmenin harika bir yoludur.
Düzenli bir şekilde yazma alıştırması yaptığını dahi hissetmeyeceksin!
12. El yazısından vazgeçme!
Evet, bugünlerde sahip olduğumuz bütün bu teknoloji bir harika! Bunun getirdiği avantaj—herhangi bir uzunluktaki bir mesajı kısa sürede yazmak ve göndermek—aynı zamanda onun dezavantajıdır. Pek çok kişi artık önemli şeyleri elle yazmıyor. Bu bir talihsizlik: el yazısının birçok faydası var!
Bir şeyi elle yazmak hatırladığın bilgi miktarını artırır, daha yaratıcı olmana yardımcı olur, yaptığın imla hatalarını azaltır ve yazdıklarını daha kolay ezberlemeni sağlar. O halde ne bekliyorsun!
Arkadaşlarına elle yazdığın notlar gönder. Kartpostallar üzerine yazı yazmayı alışkanlık haline getir (elbette İngilizce dilinde). Sınıfta notlarını dizüstü bilgisayarına almak yerine deftere yaz. Bu, her yerde ve her zaman yapabileceğin harika bir egzersizdir.
13. Daha fazla İngilizce içerik oku.
Yazma becerilerini geliştirmek için okumak mı? Gerçekten mi?
Oscar Wilde’ın yazmış olduğu gibi, “Taklit yağcılığın en samimi halidir.” Bu aynı zamanda dil becerilerini geliştirmenin de harika bir yoludur. İngilizce içerikler oku. Okuyabildiğin kadar oku ve okurken dikkatini ver!
Yazım tarzını beğendiğin İngiliz yazarları seç ve nasıl yazdıklarına dikkatini ver. Cümle yapılarını, sözcük tercihlerini ve hatta paragraf uzunluklarını analiz ederek çok şey öğrenebilirsin. Kendi yazılarında bu yazarları taklit etmekten çekinme.
İngilizce Dinlediğini Anlama Becerilerini Geliştirmek için İpuçları
Bir dil becerisi olarak dinleme zordur. Bu neredeyse konuşma kadar zordur. Aslında dinleme, konuşma becerilerini geliştirebilmen için önemli becerilerden biridir. Etrafında söylenenleri anladığın zaman sohbete üretken ve becerikli bir şekilde katkıda bulunabilirsin. İngilizce anlama becerilerini geliştirmenin birçok yolu bulunur!
14. Her hafta İngilizce programlar izle.
Her hafta izlemek ya da dinlemek için en az bir sesli ya da videolu program seç. Sana bol miktarda pratik yapacağın içeriği sağlayabilmesi için en azından bir saat uzunluğunda olmalıdır. Bunun için gerekli zamanı bulabileceğin ve aynı zamanda seni yormayacağı için bunu her hafta yapmak idealdir.
Ne izlediğin ya da ne dinlediğin fark etmez. Bu bir film, bir belgesel, bir konuşma ya da bir online kurs olabilir. Önemli olan şey İngilizce konuşmaları dinlemen ve bunları anlayarak adım adım öğrenim düzeyini geliştirmendir!
15. Arka planda İngilizce programlar oynat.
Çalışırken veya ödev yaparken televizyonun açık olmasını tavsiye etmek biraz saçma gelebilir ama bunun ardındaki amaç şudur: arka planda aktif bir şekilde dikkatini vermeksizin İngilizce sesler olması halinde aslında bu seslere alışmayı öğrenirsin. Ne söylendiğini anlamayabilirsin ve anlaman da gerekmez. Yaptığın şey, gerektiği zaman İngilizce sohbetlere kolaylıkla odaklanabilmek için kulaklarını eğitmektir. Başka bir şey yapmakla meşgul olsan dahi beynin arka plandaki sesleri işlemeye devam eder.
İngilizce haber kanalları bu tür bir egzersiz için idealdir. Ayrıca, İngilizce radyo kanalı da açabilirsin!
16. Sözcük bilgini artırmaya çalış.
İngilizce anlama becerilerini geliştirmek, sözcük bilgini geliştirmek ile doğrudan alakalıdır. Ne kadar fazla sözcük bilirsen sana söylenenleri anlaman da o kadar kolay olur. Sözcük bilgini geliştirmek aynı zamanda telaffuzunun da daha iyi olmasına yardımcı olacaktır.
Sözcük bilgini geliştirmenin en kolay yolu, karşılaştığın bilmediğin sözcükleri not almak ve zaman bulduğun zaman bunları çalışmaktır. Şunları yapabilirsin:
- bunları çevir
- bunları yüksek sesle oku
- bunları içerik ile bağdaştır
- bunlarla cümleler kur
İleride bu yeni sözcükleri tekrar gözden geçirmek için sözcük kartları da hazırlayabilirsin!
Sözcük bilgini geliştirmenin bir diğer kolay yolu da Visual Thesaurus olacaktır. Eşanlamlılar sözlüklerinin birbirleriyle aynı anlamı taşıyan sözcükleri bulmana yardımcı olacak bir kaynak olduğunu biliyor olabilirsin. Visual Thesaurus ise bu işlevi bir üst kademeye taşıyor ve sözcükleri görsel “haritalar” üzerine yerleştirerek aralarındaki ilişkileri görmeni sağlıyor. Bu da zaten bildiğin sözcüklerin anlamlarını daha iyi kavramanı ve bunu yaparken de yeni ve ilişkili sözcükler öğrenmeni kolaylaştırıyor.
17. Yabancılarla pratik yap!
Amacının İngilizce anlama becerilerini geliştirmek olduğunu düşünecek olursak, tanımadığın kişilerle mümkün olduğunca sık alıştırma yapman son derece önemlidir. Elbette İngilizce öğretmenini veya İngiliz arkadaşlarını dinlemek de harikadır. Ama onların konuşma tarzına zaten alışmış olduğun bir gerçek. Onların aksanlarına alışkınsın!
Kendini geliştirmek için aksanları sana yabancı gelen, çok hızlı ya da çok yavaş konuşan yabancıları dinlemelisin. Genel anlamda, sadece 14. ipucunu takip ederek bu tür bir pratik yapabilirsin ama bu yüz yüze iletişimin yerini tutamaz.
Yerel İngilizce konuşma grupları ve meetup’lar bu amaçla iyidir. İngilizce ders anlatımları da son derece yardımcı olabilir. Yeni başlayanlara açık bir ortamda İngilizce konuşmalara alışmak için İngilizce eğitim veren kurumlarda gerçekleştirilen etkinliklere de katılabilirsin.
Sonuç olarak…
İngilizceni öğrenmek ömür boyu sürecek bir süreçtir ve bir dil öğrencisi olarak bunun ne kadar zor olabileceğini biliyorsun. Ama bu, hep çalışman ve hiç eğlenmemen gerektiği anlamına gelmez! Yukarıda açıkladığımız birkaç ipucunu takip ederek kolaylıkla İngilizceni geliştir ve sadece konuşma, yazma ve dinleme becerilerinde değil aynı zamanda öğrenme stratejileri ve günlük dil öğrenme alışkanlıkları edinme konusuna yaklaşımında da gelişmeler olduğunu göreceksin.
Bol şans!