Hepimiz İrlandalıyız: 21 Aziz Patrick Deyişleri, Atasözleri ve Alıntıları
17 Mart günü dünyanın her yanından insanlar İrlandalı olmayı kutlar.
Neden mi? Çünkü 17 Mart Aziz Patrick Günüdür!
Aziz Patrick Günü kiliseye giderek, geçit törenleri yaparak ve—bazı yerlerde—bol bol içki içerek kutlanır. İrlanda’nın koruyucu azizi Aziz Patrick’i anarak geçirilen eğlenceli ve mutlu bir bayramdır.
Başta Amerika olmak üzere birçok yerde Aziz Patrick Günü İrlandalı olmanın gururu ve İrlanda ve onun insanlarının kutlanmasıyla ilgilidir. Eğlenmek, içmek ve hayatın tadını çıkarmak için bir fırsattır—İrlandalı olmasan dahi.
Yani nereli olursan ol Aziz Patrick Gününü kutlayabilirsin. Bu Aziz Patrick Günü deyişleri, temennileri ve alıntılarını öğrenerek başla.
Download: This blog post is available as a convenient and portable PDF that you can take anywhere. Click here to get a copy. (Download)
Aziz Patrick Kimdir?
Aziz Patrick, Hristiyan alemi tarafından son derece kutsal ve iyi bir kişi olduğu kabul edilen bir kişi yani bir azizdir.
Aziz Patrick 5. yüzyılda İngiltere’de doğmuş ve İrlanda’ya bir misyoner—İrlanda halkını Hristiyanlığı kabul etmeye davet eden kişi—olarak gelmiştir. Onun hakkında birçok efsane ve hikaye vardır ama bunların en ünlüsü Aziz Patrick ve yılanlar hakkında olandır.
Efsaneye göre, Aziz Patrick İrlanda’ya geldiği zaman 40 gün boyunca oruç tutmuştur. Bu oruç sırasında yılanlar ona saldırdığı zaman Aziz Patrick onları çevresindeki sulara doğru kaçırmıştır. Bazıları İrlanda’da artık vahşi yılan olmamasının nedeninin bu olduğunu söyler!
İrlanda’da gerçekten de yılan yoktur—ama bunun nedeni muhtemelen Aziz Patrick değildir (orada hiçbir zaman yılan olmamıştır!). Yine de insanlar 17 Mart’ta Aziz Patrick hakkında bu ve bu gibi hikayeler anlatmayı severler.
Bir İrlanda Bayramı için Neden İngilizce Öğrenmeli?
Aziz Patrick büyük ölçüde İrlanda ile ilişkili olsa da Aziz Patrick Günü kutlamaları sadece İrlandalıların katıldıkları kutlamalar değildir. Bugün uluslararası bir kutlamadır, bu da dünyanın her yanında kutlandığı anlamına gelir.
Ayrıca, İrlanda’da konuşulan başlıca iki dil arasında İrlandaca ve İngilizce yer almaktadır. Dolayısıyla, İngilizce konuşulan ülkelerde insanlar Aziz Patrcik Günü çok sayıda İrlandaca ve İngilizce sözcük ve deyiş kullanır.
Bu deyişlerin bazıları, bir grup hakkındaki ve gerçek olması gerekmeyen yaygın rastlanan inanışlar olan klişelere dayanmaktadır. Bu nedenle de bazı sıkça kullanılan Aziz Patrick Günü deyişleri, artık İrlanda’da kullanılmayan eski İrlandaca deyişlerdir.
Aziz Patrick Günü sadece İrlandalı olmakla alakalı değildir, bu İrlanda’yı ve İrlanda hakkındaki her şeyi kutlamakla ilgilidir—ve bunun için İrlandalı olmana dahi gerek yok!
21 Aziz Patrick Günü Sözcüğü, Deyişi, Atasözü ve Alıntısı
Sözcükler ve Deyişler
Bu sözcükler ve deyişleri Aziz Patrick Günü duyabilirsin:
1. St. Paddy
Bu “St. Patrick” demenin kısa yoludur (tıpkı Richard adlı birine “Rich” demek gibi).
2. Shamrock
Shamrock, tipik olarak üç kalp şeklinde yaprağı bulunan yonca bitkisinin adıdır. Yonca İrlanda’nın resmi sembolü değildir (eğer merak ediyorsan resmi sembolü arptır), ama ülkeyi temsil etmek için sıkça kullanılmaktadır.
3. Four-leaf clover
Clover (ya da shamrock) genellikle üç yaprağı olan yonca bitkisidir ve bazen dört yapraklı yonca bulmak da mümkündür. Dört yapraklı yonca son derece nadir bulunduğu için bunlar çok iyi şansın sembolü haline gelmiştir. Dört yapraklı yonca bulmak büyük şans gerektirir!
4. Blarney / Gift of the gab
İrlanda’da bulunan Blarney Kalesinin üst kısmında bir taş bulunur. Blarney Taşı adı verilen bu taşın çok özel olduğu söylenmektedir. Bu taşı öpersen “gift of the gab” senin olur.
Gift of gab, son derece ikna edici ve etkili bir şekilde konuşma yeteneğidir. Diğer bir deyişle, insanları bir şeyler yapmaya çok kolay bir şekilde ikna edebilirsin.
5. Kiss me, I’m Irish
Gift of the gab belki de bulaşıcıdır çünkü “Kiss me, I’m Irish” sözü Aziz Patrick Günü en sık kullanılan deyişlerden biridir.
Bir İrlandalının dudaklarına yapışsan da ne olur ne olmaz bu sözcükleri çalışmaya devam et.
6. Luck of the Irish
İrlandalılar şanslı doğmuştur! En azından bu deyişin söylediği şey budur. Şanslı olmak, şans eseri başına iyi şeylerin gelmesi anlamına gelir.
İrlandalıların diğerlerinden daha şanslı olduğunun düşünülmesinin ardında pek çok hikaye yatmaktadır ama zorlu durumlardan çıkabilme yetenekleri ile bir ilgisi olabilir.
7. A pint of Guinness
İrlandalı olmayı kutlamanın İrlanda birası içmekten daha İrlandalılara özgü bir yolu olamaz. Guinness, dünyanın her yerinde satılan ve 250 yıldan daha eski bir İrlanda bira markasıdır.
Umarız çabuk sarhoş olmuyorsundur çünkü Guinness’i pint bardağıyla içmen gerekir—neredeyse iki bira bardağı büyüklüğündedir. Hadi fondip, ya da İngilizlerin dediği gibi “Bottoms up!”
8. Leprechaun
Leprechaun, İrlanda’ya özgü hayal ürünü bir yaratıktır. Efsanelere göre, leprechaun kızıl sakallı ve tamamen yeşil giysiler giyinmiş kısa bir adamdır. Leprechaun, gökkuşağının sonundaki bir altın testisini korur. Eğer bir leprechaun yakalayabilecek kadar şanslıysan sana üç dilek dileme hakkı verecektir. Şimdiden onu aramaya başla!
Bu cüce yaratıkların aynı zamanda gizlice yaklaşarak insanları çimdiklemek gibi insanlara oyunlar yapmayı seven baş belaları olduğu söylenir. Efsaneye göre, leprechaun yeşil giyinmiş insanları göremez. İşte bu nedenle de Amerika’da Aziz Patrick Gününde yeşil giyinmek bir gelenektir. Bunu unutursan biri seni çimdikleyebilir!
9. Lucky Charms
Bir tılsım (lucky charm), sahibine şans getirdiğine inanılan şeydir. Lucky Charms aynı zamanda Amerika’da satılan ve kutusu üzerinde bir leprechaun bulunan kahvaltılık gevrek markasıdır ve içerisinde onu İrlanda ile bağdaştıran “şanslı” marşmelovlar bulunur (ama İrlanda’da satılmamaktadır).
10. Top o’ the mornin’
Bu söz aslında “Günaydın” anlamına gelir ama kimse bunun nedenini biliyormuş gibi görünmüyor. Bu söz İrlanda’da artık eskisi kadar kullanılmaz, ama geleneksel olarak buna verilecek doğru yanıt “And the rest of the day to you” yani “Günün geri kalanının tadını çıkar” olacaktır.
Atasözleri ve Temenniler
Bir atasözü zekice bir tavsiye veren veya gerçeği söyleyen eski bir deyiştir. Bir temenni ise birisinin sahip olmasını dilediğin iyi bir şeydir. İrlanda’da her ikisinden de bol bol bulabilirsin! İşte Aziz Patrick günü kutlamalarında kullanabileceğin bazıları:
11. It is often a man’s mouth that broke his nose.
Ne söylediğine dikkat et, çünkü söylediklerin başını belaya sokabilir! İnsanlara kırıcı ya da acımasızca şeyler söylemek iyi bir fikir değildir, çünkü bu insanlardan biri burnuna yumruk atarak kıracak kadar öfkelenebilir.
Burada verilen mesaj şu İngiliz deyişiyle aynıdır: “If you don’t have anything nice to say, don’t say anything at all.” Ya da kısaca “Düşünmeden konuşma!” diyebiliriz.
12. May you be in heaven a full half hour before the devil knows you’re dead.
Birçok İrlanda temennisi komiktir ve yarım ağızla söylenir. Yani kulağa ciddi gibi gelse de aslında komiklik olsun diye söylenirler. Bu temenni de ölümden bahsettiği için kulağa ciddi geliyor.
Bununla birlikte, söylenen kişinin cennete gizlice girmesi gerektiğini belirtmesi nedeniyle de komik. Diğer bir deyişle, bunu hak etmemiş olsan da ölümden sonra dahi keyfine bakmasını söylemiş oluyor.
13. May you live as long as you want and never want as long as you live.
Bu bilindik temenni, “want” sözcüğünün iki farklı anlamını kullanıyor. Bu cümlenin ilk yarısında “want” sözcüğü bir şeyi arzulama anlamına geliyor. İkinci yarısındaki ise arzulanan bir şeyin yokluğu anlamına geliyor.
Bu temenni, uzun bir hayat yaşaman ve her zaman istediğin şeylere sahip olman anlamına geliyor.
14. May the roof above your head never fall in, and those gathered beneath it never fall out.
İşte çift anlam kullanan başka bir temenni. Burada, “fall in” ve “fall out” sözcük öbekleri iki farklı anlama gelir.
“Fall in” sözlük anlamıyla çökmek ya da içine düşmek anlamına gelir. “Fall out” ise birisiyle tartışmak ya da birisiyle arkadaş olmayı bırakmak anlamına gelir. Dolayısıyla bu temenni, her zaman başının üstünde bir çatı ve çevrende de sevdiğin arkadaşlar ve ailenin olmasını söylüyor.
15. Experience is the comb that life gives a bald man.
Deneyim, sadece yaşayarak ya da bazı olaylarla etkileşime girerek edindiğin şeydir. Doktor olmak isteyenler tıp hakkında bol miktarda kitap okur, ama sadece gerçek insanları muayene etmeye başladıkları zaman deneyim kazanabilirler.
Bu atasözü, bazen bir konuda deneyim kazandığın zaman artık bu bilgiyi kullanamaz hale gelebileceğine dikkat çeker—tıpkı kel bir insanın bir tarağa ihtiyaç duymaması gibi.
16. May the most you wish for be the least you get.
Most, mümkün olan en büyük miktardır ve least de mümkün olan en düşük miktardır. Bu temenni, “Umarım istediğinden çok daha fazlasını alırsın” anlamına gelmektedir.
Alıntılar
Birçok İrlanda deyişi sözcüklerle oyun oynar. İrlandalılar ve Aziz Patrick hakkındaki bu alıntıları anlamak, İngilizceyi daha iyi anlamana yardımcı olur. Bazıları da oldukça zekicedir!
17. “He drove the snakes out of the minds of men, snakes of superstition and brutality and cruelty.” —Arthur Brisbane
Anlatılan hikayelere göre Aziz Patrick İrlanda’da bulunan tüm yılanları kaçırmıştır. Amerikalı gazete editörü Arthur Brisbane tarafından söylenen bu söz, Aziz Patrick’in sadece gerçek yılanları korkutmakla kalmadığını, aynı zamanda insanların zihinlerindeki hayali yılanları da korkutup kaçırdığını söylemektedir.
Batıl inanç (superstition) hayaletler gibi büyülü veya doğaüstü varlıklara olan inanç iken gaddarlık (brutality) fiziksel şiddet ve zulüm (cruelty) de kendi zevki için başkalarına acı çektirmektir.
18. “A best friend is like a four leaf clover: hard to find and lucky to have.” —Anonim
Arkadaşlık hakkındaki bu harika İrlanda alıntısı yakın bir arkadaş bulmanın, tıpkı dört yapraklı bir yonca bulmak gibi kolay olmadığı anlamına gelir. Eğer öyle birisini bulmuşsan son derece şanslı olmalısın!
19. “The list of Irish saints is past counting; but in it all no other figure is so human, friendly, and lovable as St. Patrick—who was an Irishman only by adoption.” —Stephen Gwynn
Bu alıntıda, İrlandalı gazeteci Stephen Qwynn’in söylemek istediği şey, çok sayıda İrlandalı aziz olduğunu ama sadece Aziz Patrick’in herkes tarafından bilindiğini ve sevildiğini söylemektedir.
Buradaki kullanımıyla benimsemek (adoption) bir şeyi almak ve kendinin yapmak anlamına gelir. “An Irishman by adoption” dendiği zaman Aziz Patrick’in aslen İrlanda’da doğmamış olduğu ama İrlandalılar tarafından benimsenmiş olduğunu belirtir.
20. “It is better to spend money like there’s no tomorrow than to spend tonight like there’s no money.” —P.J. O’Rourke
Amerikalı gazeteci P.J. O’Rourke bu sözü söylerken haklıydı. Anın keyfini çıkarmamızı ve gelecek hakkında fazla endişelenmememizi tavsiye ediyor.
Yarın olduğunda bütün paranı içkiye yatırdığın için kendini kötü hissedeceksin. Ama bugün… sadece eğlenmene bak!
21. “St. Patrick—one of the few saints whose feast day presents the opportunity to get determinedly whacked and make a fool of oneself all under the guise of acting Irish.” —Charles M. Madigan
Amerikalı öğretmen ve gazeteci Charles M. Madigan bu alıntıda çıok daha günlük bir İngilizce kullanıyor. Burada geçen bazı sözcükleri bilmeyebilirsin: “Whacked” sarhoş olmak anlamında yaygın olarak kullanılır, “opportunity” şans, “determinedly” büyük bir kararlılıkla ve “guise” da kisve manalarında kullanılmıştır.
Daha sade bir şekilde açıklamak gerekirse, Madison bazı insanların kendilerinin “İrlandalı” olduklarını söyleyerek Aziz Patrick gününü bol bol içki içmek ve aptalca davranmak için bir bahane olarak kullandıklarını söylüyor.
Artık Aziz Patrick gününü İngilizce kutlamaya hazırsın! Sana son bir geleneksel İrlanda temennisi ile veda ediyoruz:
May the Irish hills caress you.
May her lakes and rivers bless you.
May the luck of the Irish enfold you.
May the blessings of Saint Patrick behold you.
